Tại Việt Nam ung thư phổi đứng hàng thứ nhất trong 10 loại ung thư thường gặp trên cả hai giới và là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu. Nhưng nếu phát hiện sớm thì bạn có thể có phương pháp điều trị hiệu quả hơn rất nhiều.
Ung thư phổi là loại ung thư thường gặp và ngày càng có xu hướng gia tăng. Gần đây, bệnh xuất hiện ở những người trẻ tuổi nhiều hơn, chiếm tỷ lệ khoảng 12% tổng số ung thư các loại tính chung trên toàn thế giới.
Ung thư phổi chiếm ưu thế ở nam giới 50-75 tuổi. Tại các nước phương Tây, tỷ lệ ung thư phổi ở nam giới của vài quốc gia những năm gần đây không gia tăng trong khi tỷ lệ ung thư phổi có chiều hướng gia tăng ở phụ nữ.
Tỷ lệ ung thư phổi thay đổi tùy theo vùng địa lý trên thế giới. Các nước châu Phi có tỷ lệ thấp hơn 5%. Tỷ lệ này khoảng 5-10% ở châu Á và Nam Mỹ. Châu Âu và Bắc Mỹ có tỷ lệ ung thư phổi cao nhất 10-15%.
Đa số ung thư phổi xuất hiện ở những người đã và đang hút thuốc lá (80%) cộng thêm 5% ước tính do hậu quả của sự tiếp xúc thụ động với khói thuốc lá. Mức độ nặng nhẹ của sự tiếp xúc với khói thuốc tùy thuộc vào số năm mà người đó đã hút thuốc, số điếu thuốc hút trong ngày và phần nhựa có trong điếu thuốc.
Có 10 đến 13% người nghiện thuốc lá có nguy cơ ung thư phổi với một thời kỳ tiềm ẩn từ 30 đến 40 năm tính từ lúc mới bắt đầu hút thuốc cho đến khi xuất hiện ung thư phổi.
Trên 80% người hút thuốc lá bị ung thư phổi. Tỷ lệ mắc ung thư phổi của người hút thuốc lá so với những người không hút cao hơn gấp 10 lần. (Ảnh: telegraph)
Chất sinh ung asbestos trong một vài loại nghề nghiệp (ví dụ như nghề mài má phanh xe) là yếu tố nguy cơ mắc ung thư phổi. Công nhân làm việc ở một số mỏ có nguy cơ ung thư phổi cao hơn như mỏ phóng xạ uranium, mỏ kền, mỏ cromate, công nhân làm việc trong một số ngành nghề có tiếp xúc amiant, công nghiệp hóa dầu, công nghiệp nhựa, khí đốt. Việc tiếp xúc với khí radon, các ô nhiễm không khí từ kỹ nghệ kim loại nặng và môi trường ô nhiễm khói thuốc có liên quan đến sự xuất hiện ung thư phổi.
Ung thư phổi xảy ra trên những sẹo xơ là vấn đề đã đề cập khá nhiều. Các sẹo xơ thường là do lao, nhồi máu phổi, viêm phổi hoặc bệnh bụi phổi. Cơ chế gây bệnh chưa rõ nhưng người ta cho rằng sự xơ hóa làm tắc nghẽn mạch bạch huyết gây tích tụ các chất sinh ung có thể dẫn đến ung thư.
Ô nhiễm không khí: do hơi đốt ở gia đình, xí nghiệp, hơi xả ra từ các động cơ.
Di truyền: chưa được chứng minh, nhưng có thể có yếu tố gia đình liên quan đến một số đột biến gene.
Bệnh nhân cần được khám lâm sàng một cách tỉ mỉ, đối với các bệnh nhân đã biết rõ hoặc nghi ngờ ung thư phổi vì những biểu hiện đa dạng của diễn tiến tại chỗ - tại vùng và di căn xa.
Ung thư trong nhu mô phổi không gây đau đớn thế nên thường khi bệnh diễn tiến xa mới có các triệu chứng xuất hiện. Các triệu chứng xuất hiện vào lúc chẩn đoán ung thư phổi tùy thuộc vào vị trí và kích thước của khối bướu, của bất kỳ ổ di căn nào cũng như mức độ xâm lấn đến các cơ quan, sự xuất hiện ngẫu nhiên của dấu hiệu tiền ung thư.
Các triệu chứng thường gặp là ho, chiếm khoảng 70% các trường hợp, khó thở, ho ra máu, viêm phổi tái diễn, đau ngực. Có thể kèm triệu chứng khan tiếng, do khối bướu xâm lấn trực tiếp hay do các hạch bạch huyết ở trung thất bị di căn và làm liệt dây thanh âm.
Khi bướu ở tại đỉnh phổi, hiện tượng xâm lấn thành ngực và mạng thần kinh cánh tay gây đau cánh tay và đau vai kèm dị cảm da. Nhóm triệu chứng này được gọi làhội chứng Pancoast. Khi ung thư ở đỉnh phổi đã gieo rắc và xâm lấn hệ thần kinh giao cảm, hội chứng Horner xuất hiện với triệu chứng sụp mi cùng bên tổn thương (sa mí mắt), đồng tử co lại, lõm mắt (mắt thụt vào trong hốc mắt) và không bài tiết mồ hôi ở phía mặt cùng bên tổn thương.
Trong bất kì trường hợp nào, sự sụt cân diễn ra nhanh chóng mà không rõ nguyên nhân, không liên quan đến việc bạn đã cắt giảm calo hoặc tập thể dục... thì rất có thể là do bệnh tật gây ra, kể cả bệnh ung thư. Thêm vào đó, nếu bạn cảm thấy ăn không ngon miệng thì càng dễ kết luận nguyên nhân có thể là do một khối u bên trong cơ thể bạn gây ra, không ngoại trừ khối u ở phổi, dẫn đến ung thư phổi sau này. Khối u này sẽ là tăng đột ngột sự trao đổi chất trong cơ thể bạn và gây ra tình trạng trên.
Ung thư phổi có thể gây ra tình trạng nhiễm trùng ảnh hưởng đến đường hô hấp và dẫn đến các bệnh như viêm phế quản hoặc các bệnh nhiễm trùng mãn tính khác. Nếu bạn bị nhiễm trùng phổi mãn tính, bạn nên dành thời gian đi chụp X-quang phổi để biết mình có nguy cơ bị ung thư phổi hay không.
Dấu hiệu này thường gặp ở nam giới nhiều hơn. Đó là tình trạng vùng ngực to lên bất thường do các tế bào bệnh ung thư kích thích sự tiết nội tiết tố một cách bất thường. Tuy nhiên, chị em cũng không nên bỏ qua điều này, vì rất có thể đó là do các tế bào ung thư phổi hoặc ung th ở bộ phận khác gây ra.
Những dấu hiệu tiền ung thư rõ rệt gặp ở khoảng 10% bệnh nhân ung thư phổi. Tổng trạng bệnh nhân suy giảm do yếu tố hoại tử bướu. Bệnh lý xương khớp phì đại do phổi có lẽ do thiếu oxy mạn tính, biểu hiện bởi hiện tượng ngón tay dùi trống. Ngón tay dùi trống gồm sự gia tăng kích thước cả bề ngang các móng của ngón tay lẫn bề mặt lồi của ngón tay nhìn nghiêng. Các hội chứng khác gồm có rối loạn đông máu, các biểu hiện của da, thần kinh, nội tiết, thận và hệ cơ.
Ba loại xét nghiệm được đề cập nhiều nhất là cho việc tầm soát là chụp Xquang phổi, xét nghiệm tìm tế bào ung thư từ chất đàm, chụp cắt lớp điện toán ngực(CT Scan).
Tuy nhiên việc tầm soát cũng chỉ nhắm vào các đối tượng có nguy cơ cao. Theo các hướng dẫn từ Hiệp hội ung thư Mỹ khuyến cáo nên CT Scan hàng năm cho các đối tượng như tuổi 55-74 tuổi, hút thuốc trên 30 gói thuốc/năm hoặc đang hút thuốc hay đã ngưng hút thuốc trong vòng 15 năm trở lại.
Bên cạnh những thuận lợi từ việc tầm soát và phát hiện sớm ung thư phổi như khả năng trị khỏi, giảm nguy cơ tử vong nhưng cũng có những bất lợi như:
Độ tuổi bắt đầu hút thuốc, thời gian hút thuốc, số lượng điếu thuốc hút mỗi ngày, chủng loại thuốc lá… đều có mối liên quan chặt chẽ đến ung thư phổi. Hút thuốc lá là nguyên nhân chủ yếu dẫn đến ung thư, bỏ thuốc lá có thể giảm rõ rệt tỷ lệ mắc ung thư phổi.
Tỷ lệ mắc ung thư phổi của người hút thuốc lá so với những người không hút cao hơn gấp 10 lần. Do đó việc cần nhấn mạnh đầu tiên để phòng tránh ung thư phổi là bỏ thuốc lá và cũng tránh xa những làn khói thuốc xung quanh.
Các vận động thể lực kể cả các hoạt động đơn giản như làm vườn 2 lần 1 tuần có thể giúp bạn giảm nguy cơ mắc ung thư phổi.
Phòng tránh ung thư phổi nên bổ sung nhiều rau xanh, hoa quả tươi. Hãy ăn các loại rau đa dạng, nhiều màu sắc khác nhau như súp lơ, rau chân vịt, hành, táo, cà chua, cam… Những thực phẩm này không chỉ có thể phòng bệnh hiệu quả mà còn rất tốt cho những bệnh mạn tính như cao huyết áp, tiểu đường, bệnh tim mạch vành…
Đối với những công nhân làm việc trong môi trường rò rỉ hóa chất cũng phải áp dụng những biện pháp bảo hộ hiệu quả, tránh hoặc giảm tối thiểu việc tiếp xúc với những yếu tố độc hại gây ung thư
( Nguồn sưu tầm)
Trên đây là cách tự khám vú để phát hiện ung thư ngực sớm nhất các bạn có thể dễ dàng thực hiện, nếu có điều gì bất thường thì nên đến cơ sở y tế khám ngay để có hướng điều trị sớm nhất. Hãy xem kết hợp các dấu hiệu triệu chứng bệnh ung thư vúđể phát hiện được bệnh ung thư ngực sớm nhất.
Ung thư gan rất nguy hiểm bởi đây là bệnh có tỷ lệ tử vong cao và hiện nay vẫn chưa có phương pháp điều trị triệt để. Tại Việt Nam, ung thư gan đứng hàng thứ 3 trong số những bệnh ung thư phổ biến nhất.
Ung thư gan để lại rất ít cơ hội điều trị cho những người mắc bệnh. Thông thường, khi bệnh được phát hiện ra ở giai đoạn muộn, người bệnh chỉ có thể sống thêm được từ 3 - 6 tháng.
Để tránh xa căn bệnh ung thư gan, cách duy nhất là tiến hành ngay những biện pháp phòng ngừa căn bệnh này. Ung thư gan tuy nguy hiểm nhưng lại rất dễ phòng ngừa.
Bên cạnh đó, việc nhận ra những dấu hiệu sớm của căn bệnh này cũng giúp ích rất nhiều cho các bệnh nhân trong quá trình điều trị. Tuy các triệu chứng giai đoạn đầu của ung thư gan khá mơ hồ, không rõ ràng nhưng nếu chú ý thì bạn cũng có thể nhận ra.
1. Những dấu hiệu cảnh báo ung thư gan giai đoạn đầu:
- Vàng da:
Vàng da là biểu hiện của tình trạng chức năng gan suy giảm. Khi các chức năng gan suy giảm dẫn tới hiện tượng bilirubin (sắc tố mật) tăng đột ngột trong máu khiến cho sắc tố da thay đổi.
Vàng da có thể là triệu chứng đầu tiên và thường thấy của nhiều căn bệnh về gan như xơ gan, viêm gan, rối loạn chức năng gan.
Tuy nhiên, theo các nhà khoa học, đây có thể xem là dấu hiệu đầu tiên cảnh báo bệnh ung thư gan, vì thế nếu thấy mình có hiện tượng này thì nhất định không được chủ quan.
- Sút cân đột ngột:
Khi gan của bệnh nhân bị tế bào ung thư tấn công thường bị suy yếu, không hoàn thành tốt nhiệm vụ của mình nên tạo thành cảm giác ăn uống không ngon miệng, bụng đầy trướng, lạo lực, ngấy đồ dầu mỡ, không hấp thụ chất dinh dưỡng.
Vì thế người bệnh thường bị giảm cân rất nhanh.
Đây chính là biểu hiện rất quan trọng cảnh báo bệnh ung thư gan giai đoạn đầu, vì thế nên coi trọng biểu hiện này để có thể tầm soát được bệnh kịp thời.
- Cảm giác khó chịu vùng gan:
Khi bắt đầu bị ung thư gan, người bệnh thường thấy có cảm giác khó chịu nhẹ ở vùng gan, thỉnh thoảng xuất hiện những cơn đau, có thể sờ thấy gan trở nên to hơn bình thường.
- Nước tiểu sẫm màu hơn:
Khi gan có vấn đề, một lượng lớn bilirubin bị phá vỡ sẽ gây ra hiện tượng nước tiểu trở nên vàng sẫm thậm chí là màu nâu. Biểu hiện này khá bất thường và có thể là dấu hiệu cảnh báo rất nhiều bệnh về gan nên bạn đừng bỏ qua.
- Buồn nôn và nôn:
Ung thư gan sẽ dễ gây ảnh hưởng đến các chức năng của dạ dày, khiến người bệnh có các biểu hiện bất thường như buồn nôn, nôn hoặc chán ăn.
- Ngứa da:
Ngứa do ung thư gan xảy ra khi chức năng gan suy giảm khiến cho bilirubin trong cơ thể tăng cao gây ngứa da. Vì vậy, thấy cơ thể bị ngứa ngáy khó chịu ở mức độ nhiều bạn nên cẩn thận.
- Cảm giác mệt mỏi triền miên: Nếu bạn cảm thấy mệt mỏi dai dẳng, không dứt, kèm với bất kỳ triệu chứng khác liên quan đến suy giảm chức năng gan, bạn có thể có nguy cơ bị ung thư gan.
2. Phòng tránh ung thư gan:
- Tiêm phòng virus viêm gan B: Một trong những nguyên nhân chính gây nên bệnh ung thư gan chính là virus viêm gan B.
Việc tiêm vacxin phòng bệnh viêm gan B là phương pháp hiệu quả nhất để dự phòng ung thư gan, giúp bảo vệ được trên 90% trẻ em và người lớn.
Việc bảo vệ này sẽ kéo dài trong nhiều năm hoặc có thể suốt đời, giúp bạn loại bỏ được 1 nguyên nhân rất lớn gây nên bệnh ung thư gan.
- Đối với virus viêm gan C - một tác nhân nữa gây nên bệnh ung thư gan, vì hiện giờ chưa có vacxin dự phòng nên bạn cần trang bị một số kiến thức về con đường lây nhiễm căn bệnh này để có biện pháp phòng tránh.
Những cách dưới đây sẽ bảo vệ bạn khỏi virus viêm gan C như là quan hệ tình dục có bảo vệ, không sử dụng chung bơm kim tiêm, nếu truyền máu nên yêu cầu sàng lọc HBV và HCV để tránh lây nhiễm...
- Kiêng rượu, bia: Đồ uống có cồn là một trong những chất ảnh hưởng đến gan nhiều nhất bởi nó trực tiếp gây áp lực lên gan trong quá trình thanh lọc chất độc mà bia rượu đem vào cơ thể.
Hạn chế rượu là hạn chế được bệnh xơ gan - một trong những nguyên nhân gây ung thư gan nguyên phát.
- Cẩn thận với các loại thuốc có hại cho gan: Một số loại thuốc sẽ gây hại cho gan vì thế bạn cần nhớ không tự ý dùng thuốc bừa bãi mà không hỏi ý kiến bác sĩ.
Đặc biệt đối với thuốc có thành phần aceminophen (tylenol và nhiều loại thuốc khác) nếu kết hợp với rượu sẽ tạo ra một hỗn hợp gây tổn thương gan, vì thế phải hết sức cẩn thận với loại thuốc này.
- Tránh xa các chất độc hại: Gan phải lọc mọi chất mà bạn tiêu thụ qua đường ăn uống, hít thở, thậm chí là bôi trên da. Vì vậy nếu bạn ăn đồ ăn chứa nhiều chất độc hại hoặc ở trong môi trường bị ô nhiễm khả năng gan bị tổn thương dẫn đến ung thư gan là rất cao.
- Kiểm tra sức khỏe định kỳ: Việc này sẽ giúp bạn phát hiện kịp thời bệnh ung thư gan và nhiều căn bệnh khác.
(Nguồn Sưu tầm)